به گزارش حاشیه سود به نقل از بندر و دریا، با توجه به روند رو به رشد فناوری در صنعت کشتیرانی و دریانوردی، استفاده از فناوری‌های جدید و به‌روز تا حد زیادی می‌تواند موجب تسهیل در فرایند ورود و خروج شناورها شود.
یکی از تجهیزات نوینی که در زمینه هدایت شناورها مورد استفاده قرار می‌گیرد مرکزکنترل ترافیک دریایی «VTS» است که می‌توان از آن در فرایند هدایت شناورهایی که در کانال، آبراه یا رودخانه تردد می‌کنند، استفاده کرد. عملیات راهنمایی و هدایت شناورها از ساحل روش جدید و نوینی از راهنمایی شناورهاست که در آن سیستم کنترل ترافیک دریایی به‌عنوان سامانه نرم‌افزاری هدایتی با استفاده از داده‌های سنسورهای مختلف نصب شده روی سکوهای مرکز کنترل ترافیک دریایی و وسایل کمک ناوبری شناور به شناسایی موقعیت شناور پرداخته و راهنمای مستقر در آن مرکز با اعلام فرمان‌های هدایتی و ناوبری مناسب به شناور آن را به سوی مسیر صحیح با سرعت مطمئنه هدایت می‌کند.
همانطورکه در شکل یک مشاهده می‌شود بندر امام خمینی(ره) توسط کانال خورموسی به خلیج‌فارس متصل می‌شود. خدمات راهنمایی در بندر امام به‌صورت ۲۴ ساعته به شناورها ارائه می‌شود.
نظر به حساسیت کار، وضعیت خاص جغرافیای بندر امام خمینی وکانال دسترسی طولانی و استقرار طولانی‌مدت راهنما روی کشتی و خستگی شدید و تردد کشتی‌هایPanamax،Post Panamax،Cape Size، تانکرهای گازی و نفتی وارده به تاسیسات صنایع پتروشیمی و ترمینال صادراتی ماهشهر ، عملیات راهنمایی در بندر امام خمینی شامل دو قسمت جداگانه است:
الف) هدایت در کانال: محدوده این عملیات از بویه‌های ۷ و ۱۲ تا بیکن ۴۴ ( حدفاصل بار داخلی تا لنگرگاه داخلی) امتداد می‌یابد .
ب) عملیات سر راهنمایی: این عملیات که محدوده آن از بیکن ۴۴ تا اسکله‌های مجتمع بندری امام خمینی و تاسیسات همجوار (به‌استثنای پایانه صادراتی ماهشهر) امتداد پیدا می‌کند شامل پهلو دهی، جداسازی، جابجایی،Double Banking ،Cold Move ، مانورهای خاص و مانور در اسکله‌های خاص است.
با توجه به استقرار VTS در بندر امام خمینی می‌توان به شناورهای دارای شرایط لازم در مناطق خاصی از کانال خورموسی خدمات راهنمایی از خشکی را ارائه کرد. در همین راستا تحقیقی جهت امکان‌سنجی دو سناریوی مختلف در دو منطقه متفاوت کانال انجام شد.
۱- سناریوی اول راهنمایی از خشکی بین بویه ۷ تا ۲۷
۲- سناریوی دوم راهنمایی از خشکی بین بویه ۷ تا ۴۶
در گام اول با روش SPE برگ خریدهای ریسک در دو منطقه از بویه ۷ تا ۲۷ و بویه ۲۷ تا ۴۶ برای شناورهایی با سه اندازه مختلف مورد بررسی قرار گرفت و شاخص ریسک آنها طبق جدول۱ مشخص شده است.
شکل۱: نقشه کانال خورموسی
جدول۱: شاخص ریسک ۱
| شاخص ریسک | سطح ریسک |
| ۱-۱۹ | اندک |
| ۲۰-۳۹ | محتمل |
| ۴۰-۵۹ | مهم |
| ۶۰-۷۹ | بالا |
| ۸۰-۱۰۰ | خیلی بالا |
نتایج ارزیابی ریسک نشان می‌دهد تردد شناورهای با طول کمتر از ۱۷۰ متر و آبخور کمتر از ۹ متر در منطقه بین بویه ۷ الی بویه ۲۷ دارای سطح ریسک اندک هستند. .بنابراین در گام دوم امکان تردد شناورهای با طول کمتر از ۱۷۰ متر و آبخور زیر ۹ متر در منطقه بین بویه ۱۷ تا ۲۷ با استفاده از خدمات راهنمایی از خشکی مورد بررسی قرار گرفت.
در این راستا با نظرسنجی از راهنمایان بندر امام خمینی(ره) عوامل تاثیر گذار بر عملیات راهنمایی از خشکی در کانال خورموسی استخراج شد و سپس در قالب فرم نظرسنجی جهت تعیین سطح درجه اهمیت عوامل مذکور در اختیار راهنمایان بندر امام خمینی(ره) قرار گرفت. پس از تعیین سطح درجه اهمیت، با استفاده از روش دلفی درجه اهمیت و درصد اهمیت پاسخ‌های اخذ شده به ترتیب طبق شکل شماره ۸ و۹ محاسبه شد.
برای خواندن ادامه این مطلب به ماهنامه بندر و دریا (نسخه چاپی یا الکترونیکی) مراجعه کنید
